مرمریت چیست؟
سنگ مرمریت چیست؟
دسته بندی سنگ به مرمریت و غیر مرمریت شاید بتواند وسیعترین طیف را از لحاظ مواد تشکیل دهنده، تشکیل دهد. در این نوع سنگ که کاملا ً توسط بازار شناخته شده است، از سنگ های آهکی تا ماسه سنگها قرار دارند. بعضی از آنها جزء دسته سنگ های رسوبی و بعضی سنگهای دگرگونی محسوب میشوند.
آن دسته از مرمریت ها که جزء ماسه سنگ ها محسوب میشوند به طور معمول از دانههای کوارتز تشکیل شده اند و به وسیله مواد سیمانی به هم متصل شده اند. ماسه سنگها ساختاری لایه لایه دارند و در تمام آنها رگهها را می توان مشاهده کرد. دانههای تشکیل دهنده ماسه سنگ ها از حدود هفتاد میکرون تا چهار میلیمتر قابل مشاهده است که با درشت شدن دانهها به «کنگلومرا» تبدیل می شوند. این قطعات ریز و درشت توسط ماده دیگری که نقش سیمان را بازی میکند بهم میچسبند.در میان این سیمان ها، سیمان سیلیسی با دوامترین آنهاست. اکسید آهن نیز سیمانی قوی است اما احتمالاً نسبت به سیلیس ضعیفتر باشد ضمن اینکه باعث رنگی شدن سنگ میشود. سیمان رسی دارای معایبی است. رس چسبانندهء با قدرتی نیست، به علاوه موجب جذب رطوبت سنگ می شود لذا سنگ را در برابر یخبندان آسیب پذیر میکند. همیشه ماسه سنگ های سخت و با جذب آب کم، دارای عمر زیادی هستند اما انواع نرم تر آن ممکن است در اثر یخبندان خراب شوند. همانطور که گفته شد، رگههای رسی در سنگ، نقطه ضعف به شمار میروند. جرم حجمی ماسه سنگ ها معمولا ً حدود ۶/ ۲ تن بر متر مکعب است. ماسه سنگ ها از نقطه نظر جذب آب دامنه گسترده ای دارند. انواع سخت و متراکم آن ،کمتر از یک درصد جذب آب دارند. مقاومت فشاری آن بین شصت تا هشتاد مگاپاسکال است. بسیاری از ماسه سنگ ها بر اثر قرار گرفتن در معرض جو و به علت اکسیداسیون ترکیبات آهنی موجود در آنها دچار تغییر رنگ میشوند. این تغییر رنگ لزوماً نشانه تخریب سنگ نیست، چرا که گاهی موجب زیباتر شدن سنگ میشود.
قسمتی دیگر از مرمریتها سنگهای آهکی هستند. این مرمریت ها همیشه لایه لایه اند لذا گاهی مرمریت ها سنگ آهک ریزدانه نیز نامیده میشوند. این سنگ ها غالباً درزه یا رگه دارند و بیش از سنگ های نوع ماسه سنگ، در آبهای سطحی قابل انحلال اند. سنگ آهک ها دارای بافت متغیری بوده ولی اکثر آنها ریز دانه اند. آنهایی که درشت دانه هستند، متشکل از بلورهای درشت یا قطعات فسیل اند. انواع ریزدانه قابلیت پرداخت بهتری دارند و پایداری آنها در برابر هوازدگی بیشتر است. سنگهای آهکی معمولا سخت نیستند، در حالیکه سنگ آهک های متراکم معمولا ً سخت و انواع متخلخل آن سست هستند. انواع مختلف سنگ آهک متراکم سخت، دارای جذب آب پایین و کمتر از دو درصد هستند اما در انواع دیگر با چگالی کمتر که به عنوان سنگ ساختمانی نیز قابل استفاده اند، جذب آب بیشتری نیز دیده شده است یعنی حدود چهار تا دوازده درصد که اصطلاحاً به آنها –لایم استون- میگویند. سنگ آهک با داشتن جرم حجمی زیاد، در برابر قلیاییها مقاوم است.
مرمریت انتخابی نامناسب برای نماء خارجی
مرمریت ها در فضای خارجی اکثراً سریع دچار هوازدگی در سطح وعمق میشوند و به همین دلیل مصرف این سنگها در فضای آزاد پیشنهاد نمیشود چراکه در مدت زمان کمی ابتدا سطح آن دچار هوازدگی میشود و سپس با نفوذ آب در رگههای این سنگها شاهد خوردگی و حل شدن رگه های آهگی سنگ خواهیم بود. هنگام یخ زدگی و افزایش حجم، به مرور زمان نمای آن دچار ترک های عمیق میشود. مرمریت هایی که از جنس سنگ آهک هستند ابتدا با فرآیند حل شدن هوا زده می شوند. تأثیر باران یا آب های سطحی ممکن است، کند و تدریجی رخ دهد ولی حتماً رخ میدهد.این تاثیر احتمالاً به شکل کاملاً غیر یکنواخت خود را نشان خواهد داد. اگر بخشی از سنگ، سیلیسی باشد، این قسمتها در برابر فرآیند انحلال بیش از بخشهای کربناتی مجاور مقاومت میکنند و ظاهر سنگ به صورت غیر یکنواخت میشود. گاهی دیده شده که سطح این سنگ ها پوسته پوسته شده، از سنگ اصلی جدا شده اند.
پس در مجموع استفاده از سنگ های مرمریت برای فضای خارجی مناسب نیست مگر با ۲ شرط:
۱: سنگ بسیار ضخیم باشد. یعنی ضخامتی بیش از چهار سانتیمتر داشته باشد آن هم در سنگ های مرمریت سیلیسی و محکم این ضخامت باعث عدم نفوذ آب و خوردگی سنگ و موجب تأخیر در در تَرَک های عمیق می شود.
۲: سطح سنگ ساب خورده نباشد. مثلا ً تیشه ای یا بادبر باشد و یا به هر روش دیگر غیر براق باشد.
در اینصورت چنانچه حتی سطح سنگ دچار هوازدگی شد این هوازدگی به علت غیر صاف و غیر براق بودن سنگ، چندان به چشم نمیآید. مثال معروف آن برج آزادی است که در آن از مرمریت شهیادی استفاده شده است، آن هم با سطحی غیر براق و به صورت ناصاف و ضخیم. معمولاً این سنگ را به صورت تیشه ای یا سند بلاست یا بادبر استفاده میکنند که سطحی غیر براق و ضخامت زیاد دارد. یکی از اشتباهات رایج در استفاده از سنگ مرمریت همین استفاده نامناسب آن در فضاهای خارجی است. اشتباهی که همه ما بارها آن را دیده ایم.
مرمریت در نمای داخلی
یکی از بهترین و مناسب ترین استفاده از سنگ های مرمریت، به کارگیری در فضای داخلی است. مرمریت کاملاً برای ایفای چنین نقشی مستعد است و امتحان خوبی در این زمینه پس داده است. محل جولان سنگ مرمریت به محض ورود به ساختمان از بدنه لابی، کف، راه پله ، کف واحدها شروع میشود. انواع رنگ ها به خصوص کرم استخوانی، رنگ های سبز، قرمز، قهوه ای، بژ، سیاه، خاکستری و تقریباً هر رنگی در مرمریتها پیدا میشود.
غیر از تنوع رنگ، زیباترین نقش ها را هم می توانید روی مرمریت ها پیدا کنید. این خاصیت به همراه ساب پذیری مناسب، باعث شده مرمریت برای فضای داخلی پیشنهادی بهینه به معنای واقعی باشد. چرا که در فضای داخلی سرما وگرما، برف و باران، تهاجم مواد خورنده، سایش و ضربه جدی وجود ندارد؛ در عوض کارکرد رنگ و معماری گرم و خودمانی در فضای داخلی بسیار مطلوب است. چنانچه این سنگ ها توسط ماستیک ها و رزین های مخصوص آن فرآوری شوند، می توانند تا حد بسیار زیادی قابلیت های خود را افزایش دهند و همان طول عمر مورد نیاز ما را داشته باشند.
نحوه انتخاب مرمریت مناسب با کاربرد شما
سنگ های مرمریت هم انواع ضعیف و قوی دارند. این قوت و ضعف را با روش های مختلفی میتوان تشخیص داد. تجربه شخصی، سؤال از فروشندگان سنگ، استفاده از جداول مقاومت فشاری و سایشی و بازدیدهای موردی می تواند شما را به نتیجه مطلوب برساند. برای کف راه پله و فضاهای مشاع لازم است از مرمریتهای محکم تر و مقاوم تری استفاده کرد. همینطور اگر برای قسمت های عمومی یک بیمارستان یا یک فضای عمومی در حال انتخاب سنگ مرمریت هستیم، باید به این مسأله توجه جدی داشته باشیم.ً سنگ مرمریت کرم استخوانی دهبید یکی از انتخاب های زیبا و عموم پسند است.
مهمترین مرمریت های ایران
مرمریت های دهبید، مرمریت کاشمر، مرمریت آباده، مرمریت صلصالی، مرمریت گندمک، مرمریت بجستان، مرمریت هرسین، مرمریت خوی، مرمریت قهوه ای جندق، مرمریت گلدن بلک و ...
مهمترین مرمریت های خارجی موجود در بازار
* مرمریت امپرادور دارک ترکیه
* مرمریت امپرادور لایت ترکیه
* مرمریت امپرادور دارک اسپانیا
* مرمریت امپرادور لایت اسپانیا
* مرمریت کاپوچینو اسپانیا